Dự án hồ chứa nước Ia Rtô (Gia Lai) chậm tiến độ: Hàng chục nghìn người dân lĩnh hậu quả

VHO- Dự án hồ chứa nước Ia Rtô ở xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa (Gia Lai) với tổng kinh phí đầu tư 200 tỉ đồng, được kỳ vọng khi hoàn thành sẽ cung cấp nước tưới cho khoảng 600 ha cây trồng và cấp nước sinh hoạt cho khoảng 40.000 người dân trên địa bàn thị xã Ayun Pa.

 Do thiết kế bãi vật liệu không đúng trữ lượng nên dự án thiếu khoảng 200.000 m3 đất để đắp phần thân đập

Tuy nhiên, do chủ đầu tư dự án đã tự ý thay đổi thiết kế thi công khi chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt, dẫn đến việc dự án đội vốn hàng chục tỉ đồng. Đáng chú ý, dù hết thời hạn thi công nhưng đến nay dự án vẫn đang… dở dang, chưa hoàn thiện.

Dự án chậm tiến độ

Dự án Hồ chứa nước Ia Rtô có tổng mức đầu tư 200 tỉ đồng từ nguồn vốn trung ương. Dự án do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Gia Lai làm chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn lập dự án là Công ty TNHH Tư vấn Trường Đại học Thủy Lợi. Theo quyết định được phê duyệt, dự án khởi công vào tháng 12.2018, hoàn thành tháng 12.2020. Khi hoàn thành, hồ chứa nước Ia Rtô sẽ phục vụ cấp nước tưới cho 600ha cây trồng và cấp nước phục vụ sinh hoạt cho khoảng 40.000 người dân trên địa bàn thị xã Ayun Pa.

Theo quyết định phê duyệt là vậy, tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại, dự án này vẫn còn ngổn ngang, nhiều hạng mục còn dang dở. Theo ghi nhận của chúng tôi, tại phần đập chính, hiện nay đơn vị thi công vẫn đang tiến hành việc đắp đất cho thân đập. Tại đây nhiều máy móc đang tập trung lu lèn nền đất. Phía trong phần thân đập, mỗi ngày có khoảng 10 công nhân thực hiện việc gia cố đổ bê tông. Tại phần cửa xả của thân đập chính hiện đã thi công xong phần móng và một đoạn kênh dẫn. Trong khi đó, hệ thống kênh dẫn nước ra mương tưới chỉ cũng mới xây xong phần ống nước trên thân đập.

Trò chuyện với chúng tôi, các công nhân ở đây cho biết, do ảnh hưởng của các đợt mưa, bão vừa qua nên công trình phải tạm dừng, chỉ mới bắt đầu thi công lại khoảng hơn 1 tháng nay. “Với tốc độ làm như thế này dự án phải qua Tết mới xong”, một công nhân ở đây cho biết.

 Với tiến độ thi công như hiện tại công trình hồ chứa nước Ia Rtô “còn lâu” mới hoàn thành

Đề nghị xử lý chủ đầu tư

Liên quan đến dự án Hồ chứa nước Ia Rtô chậm tiến độ, mới đây Sở NN&PTNT đã báo cáo UBND tỉnh Gia Lai về những bất cập, tồn tại trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Cụ thể, tại phần đập của hồ chứa đang thiếu khoảng 200.000 m3 đất để đắp thượng và hạ lưu đập; thiếu khoảng 40.000 m3 lõi chống thấm. Cùng với công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn, chi phí vận chuyển đất đắp từ các bãi vật liệu đã làm kinh phí tăng thêm khoảng 8,128 tỉ đồng. Nguyên nhân là do thiết kế bãi vật liệu không đủ trữ lượng dẫn đến thiếu vật liệu đắp đập.

Đối với biện pháp thi công xử lý thấm nền đập, theo thiết kế phải xử lý bằng tường hào chống thấm Bentonai. Tuy nhiên, ngoài việc xử lý nền đập bằng tường hào Bentonai, chủ đầu tư còn thực hiện công việc khoan phụt vữa và đã làm xong từ tháng 6.2020. Như vậy, chủ đầu tư tự ý thay đổi thiết kế thi công. Việc phát sinh này làm tăng giá trị hợp đồng đã ký 8,3 tỉ đồng, trong khi chưa được UBND tỉnh Gia Lai cho phép.

Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án còn phát sinh một số khối lượng công việc khác như đào đá móng tràn, vai tràn xả lũ và điều chỉnh, bổ sung công trình trên kênh để đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác vận hành, bổ sung chi phí xây dựng nhà quản lý công trình và chi phí tư vấn lập dự án đầu tư (do tư vấn lập thiết kế bản vẽ thi công tính thiếu); kinh phí quản lý an toàn đập, hồ chứa… kinh phí dự kiến bổ sung khoảng hơn 6,1 tỉ đồng.

Theo Sở NN&PTNT, tổng kinh phí cho các khối lượng, công việc bổ sung và phát sinh nêu trên là khoảng hơn 23,1 tỉ đồng. Để xảy ra sự việc này, trách nhiệm thuộc về đơn vị tư vấn thiết kế, chủ đầu tư trong quá trình thực hiện khảo sát, lập thiết kế và triển khai thi công công trình. Những sai phạm này đã làm chậm tiến độ thi công vượt lũ và công trình không thể hoàn thành trong năm 2020 như quyết định được phê duyệt (chậm tiến độ khoảng 5 tháng).

Trước hàng loạt sai phạm tại Dự án hồ chứa nước Ia Rtô, Sở NN&PTNT đề nghị UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo các Sở: Xây dựng, Nội vụ kiểm tra, đánh giá năng lực chủ đầu tư; xử lý theo thẩm quyền hoặc đề xuất UBND tỉnh xử lý trách nhiệm người đứng đầu. Đồng thời, củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực chủ đầu tư trong tổ chức và thực hiện các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Đánh giá về dự án hồ chứa nước Ia Rtô, Sở KH&ĐT Gia Lai cho biết, chủ đầu tư đã vi phạm quy định pháp luật, dẫn đến làm tăng chi phí đầu tư, vượt mức bố trí vốn giai đoạn trung hạn 2016-2020 là 32,74 tỉ đồng. Sở KH&ĐT Gia Lai đề nghị làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến các sai phạm gây tăng chi phí đầu tư; xử phạt vi phạm trong hoạt động xây dựng. Trường hợp thực hiện sai thì đề nghị thu hồi chi phí khảo sát, đầu tư. 

 NGỌC HÒA